Formatief handelen

In de afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor formatief werken. Dit begon in de vorm van formatief toetsen en is inmiddels beter en dieper uitgewerkt in formatief handelen. Bij veel scholen is ontstond een wens om minder te toetsen & de effectiviteit van het onderwijs te verhogen, waardoor men ging nadenken over alternatieven. Scholen kiezen hier steeds vaker om met formatief handelen aan de slag te gaan omdat het docenten en leerlingen meer zicht geeft op leerproces. Ook willen ze van enkele keren in het jaar presteren naar langdurig leren, waarbij alle leerlingen worden gestimuleerd het maximale uit zichzelf te halen binnen de gegeven mogelijkheden.

Formatief handelen bijstaat uit verschillende strategieën voor formatief handelen. 

  • Proces van formatief handelen: Hiermee haal je gericht informatie op waar de leerling staat in het leerproces en je handelt daarop.
  • Kwaliteitsbesef bijbrengen: Leerlingen hebben kwaliteitsbesef nodig zodat ze inzicht krijgen in wat er van het wordt verwacht wanneer ze de doelen hebben behaald. Met andere woorden het laat zien waar kwalitatief hoogstaand werk moet voldoen.
  • Feedback organiseren: Effectieve feedback richt zich op het zorgen voor voldoende denkwerk EN de feedback actief te verwerken zodat ze kunnen laten zien dat ze van de feedback hebben geleerd. Hierbij wil je kiezen voor feedbackvormen die passen bij de fase in het leerproces. Dit betekent dat je zelf een minder grote rol zal spelen zodat de leerlingen steeds zelfstandiger worden.
  • Geen strategie voor formatief handelen maar wel zeer belangrijk voor lange termijn leren is herhaaldelijk terughalen: Door herhaling komt kennis in het lange termijn geheugen en onthouden ze daadwerkelijk wat ze leren.

Door leerlingen hiermee te helpen zorg je ervoor dat leerlingen zelfstandiger worden. Zij hebben immers in hun verdere leven minder makkelijk toegang tot hulp van anderen. Daarnaast moeten ze in staat zijn de kwaliteit van die hulp op waarde te schatten. Al met al helpt formatief handelen leerlingen om voor de lange termijn te leren en hun kennis en vaardigheden te verbeteren, waardoor leerlingen steeds zelfstandiger worden.

Download de poster hier